“ย่ามพระ” เป็นเครื่องบริขารอย่างหนึ่งของพระสงฆ์เพราะใช้แทนกระเป๋าหรือถุงใส่ของ ซึ่งมีธรรมเนียมในการใช้อยู่ก็คือไม่นิยมสะพายย่ามขณะเดินในวัดหรือในหมู่บ้าน เพราะโดยทั่วไปแล้วจะนิยมคล้องที่แขนซ้ายเดินไป บวกกับเวลาเข้าไปในงานพิธีทั้งในวัดและในบ้านพระสงฆ์จะนิยมรวบถือที่หูด้วยมือซ้าย ขณะนั่งในพิธีหรือบนธรรมาสน์ก็จะนิยมวางไว้ด้านซ้ายมือของพระสงฆ์นั่นเองค่ะ
แล้วปัจจุบันนี้ย่ามพระมีกี่ประเภท จำเป็นต้องมีลวดลายไหม เนื้อผ้ามีกี่แบบ สีของย่ามมีกี่สี บทความนี้เราจะพาทุกท่านมาทำความรู้จักกับ “ย่ามพระ” ให้มากขึ้นกันค่ะ

“ย่ามพระ” มีกี่ประเภท

“ย่ามพระ” จะมีด้วยกัน 2 ประเภท คือ ย่ามพระสำเร็จรูป และ ย่ามพระแบบสั่งปัก
“ย่ามพระ” สำเร็จรูปก็จะมีขายอยู่ทั่วไปตามท้องตลาด ไม่ว่าจะเป็น ร้านสังฆภัณฑ์ บนอินเทอร์เน็ต ห้างสรรพสินค้าซึ่งก็ถือว่ามีให้ญาติโยมได้เลือกซื้อกันอยู่ทั่วไป แต่สำหรับย่ามพระแบบสั่งปัก ก็จะมีราคาที่สูงขึ้นมาหน่อย ซึ่งญาติโยมสามารถสั่งปักได้เอง โดยทางร้านที่รับปัก “ย่ามพระ” ก็จะมีการให้บริการตั้งแต่การเลือกเนื้อผ้า ลวดลาย สีของย่ามนั่นเองค่ะ ซึ่งข้อดีของการสั่งปักก็คือเราสามารถเลือกลาย เลือกสี หรือปักลวดลาย   สัญลักษณ์  ข้อความ  รวมทั้งวัน เดือน ปี เพื่อจดจำและไว้เป็นที่ระลึกบน “ย่ามพระ” ได้อีกด้วยนั่นเอง

ลวดลายของ “ย่ามพระ” มีอะไรบ้าง

ลวดลายของ “ย่ามพระ” ที่เห็นกันได้บ่อย ๆ จะมีดังนี้

ลวดลายเบสิก

• ย่ามพระลวดลายรูปเสมา
• ย่ามพระลวดลายธรรมจักร
• ย่ามพระลวดลายดอกบัว
• ย่ามพระลวดลายปีนักษัตร
• ย่ามพระลวดลายพระพุทธเจ้าและเทวดา

ลวดลายพิเศษ

• ย่ามพระปักโลโก้บริษัท
• ย่ามพระปักโลโก้องค์กร หน่วยงานรัฐ/ราชการ
• ย่ามพระปักตรา
• ย่ามพระลายประจำวันเกิดผู้ถวาย
• ย่ามพระลายปีเกิด 12 ราศี (รูปภาพสัตว์ ), ลายพญานาค
• ย่ามพระลายนกยูงรำแพน
• ย่ามพระลายครอบไตร พานแว่นฟ้า
• ย่ามพระลายพระพุทธินราช ลายพระสติ

เนื้อผ้า “ย่ามพระ” ในปัจจุบันมีกี่แบบ

เนื้อผ้าของ “ย่ามพระ” นั้นมีเนื้อผ้าหลากหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็น ย่ามพระผ้าต่วน ย่ามพระผ้าชาติน ย่ามพระผ้าไนลอน ย่ามพระผ้าฝ้าย ย่ามพระผ้าไหมญี่ปุ่น ย่ามพระผ้าไหมเทียม ย่ามพระผ้าเทโร ย่ามพระผ้าร่มเคลือบกันน้ำ ย่ามพระผ้าลีวาย เป็นต้น

สี “ย่ามพระ” ที่ได้รับความนิยม

สีของ “ย่ามพระ” มีสีให้เลือกหลากหลายสี แต่สี “ย่ามพระ” ที่ได้รับความนิยมก็คือ ย่ามพระสีเหลือง ย่ามพระสีพระราชทาน ย่ามพระสีประจำวันเกิด เป็นต้นค่ะ นอกจากนี้ก็ยังมี สีทอง สีเหลืองส้ม สีกรักดำ สีแก่นขนุน ซึ่งหากญาติโยมจะนำ “ย่ามพระ” ไปถวายแก่พระสงฆ์ก็สามารถใช้สีสันต่าง ๆ ตามข้างต้นไปถวายได้ เพราะโดยปกติแล้วไม่ได้มีการบัญญัติข้อบังคับเอาไว้ว่าควรใช้สีอะไร แต่โดยส่วนมากจะนิยมใช้ “ย่ามพระ” เป็นตามจีวรของพระสงฆ์นั่นเอง